2018 yılında basılan Yapı Denetim Hukuku adlı kitabımızda yer alan Yapıların “Periyodik Muayeneye Tabi Tutulması” yönündeki önerimiz (sf.167) yasalaştı. 15.06.2022 tarih 31867 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan değişiklikle yapılar için “Bina Kimlik Sertifikası” getirildi ve yapıların beşer yıllık periyotlarla yapı denetim kuruluşlarınca denetlenmesi öngörüldü. Düzenlemeye göre denetim Bakanlıkça elektronik ortamda belirlenen Yapı Denetim Kurulu tarafından gerçekleştirilecek.
Denetim için ödenecek bedel Bakanlıkça belirlenecek ve Bakanlık Döner Sermaye İşletme Hesabına aktarılan Bakanlık payları kullanılarak karşılanacak. Düzenlemeyle denetim için binaya girişi engelleyen bağımsız bölüm yada bina sahiplerine ceza verilmesi öngörüldüğü gibi engellemenin devam etmesi durumunda binaya kolluk kuvvetleri vasıtasıyla giriş sağlanacak.
Kitabımızda periyodik muayenin önemi şu şekilde anlatılmıştı;
“Keza ülkemizde yaygın bir biçimde, yapı sahipleri tarafından, iskan alındıktan sonra yapılarda değişiklik yapıldığı gözlemlenmektedir. Ancak yapı hasarı meydana geldiğinde, özellikle yapı yıkılmışsa, bu tür değişiklikleri tespit etmek imkansız olmaktadır. Yakın zamanda depremler nedeniyle meydana gelen yapı hasarlarına ilişkin ceza ve hukuk davalarında, mahkemelerin araştırdığı yegane konu, yapıdan numune alarak betonun mukavemetimi kontrol etmek ve idare kayıtlarından projeleri incelemekten ibarettir.
Betonun mukavemetinin yönetmelikte öngörülen değerlerin altında olması halinde, fenni mesul, proje hatası olması halinde de, proje müellifi, günümüz açısından yapı denetim elemanları sorumlu tutulmakta, ancak yapıda değişiklik yapılıp yapılmadığı değerlendirilememektedir.
Dolayısıyla, yapıların periyodik muayeneye tabi tutulması, bu sakıncaları bertaraf etmiş olacaktır. Bir yapıda mevcut arızanın zamanında teşhisi ileride ortaya çıkması muhtemel zararların engellenmesi açısından çok önemlidir. Çoğunlukla teşhisin, tedavinin yarısı olduğu bilinen bir deyiştir. Bir arızanın büyük sonuçlara ulaşmadan teşhis edilmesi, ortaya çıkacak zararı azaltmakla birlikte, telafisini de kolaylaştıracaktır. Çoğu vatandaşımızın ayda birkaç kez kullanmakta olduğu vasıtasının dahi periyodik olarak muayeneye tabi tutulduğu düşünüldüğünde, hayatımızın hemen hemen tamamını geçirdiğimiz, çoğu zaman yuvamız kimi zaman da işyerimiz olan yapıların periyodik muayeneye tabi tutulmamasının bir eksiklik olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca bu şekilde, yapıda inşaattan sonra yapılacak değişikliklerin de önüne geçilmiş olunacaktır.”
Bu düzenleme ile yapılar periyodik muayeneye tabi tutulacak böylece yapı inşasından sonra yapının statiğini etkileyen değişiklikler tespit edilecek, böylece bu tür değişikliklerin etkilerinden yapı inşasında görev alanların sorumlu tutulmasının önüne geçilmiş olacaktır.